Archief

Auteur: De redactie

Het themadeel in dit nummer gaat over het lerarentekort en de gevolgen daarvan voor het curriculum. Wie heeft het er niet over op dit moment in onderwijsland. Het nieuwe jaar was nog maar nauwelijks begonnen of de AOB hield een pleidooi voor een gratis opleiding met salaris voor aankomende leraren om zo een bijdrage te leveren aan de oplossing van het lerarentekort.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

We zouden het bijna vergeten, maar in het onderwijs draait het allemaal om de leerling en de leraar. Daaromheen hebben de leidinggevenden hele belangrijke zaken te doen. De vraag is of zij hiervoor voldoende tijd en ruimte hebben, omdat tegelijkertijd ook de politiek en de samenleving het nodige vragen waar de leidinggevende passende antwoorden op wil of moet zien te vinden.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

In ons vakblad laten, soms afwisselend, zes vaste medewerkers hun licht schijnen over leiderschap en onderwijs. Hun bijdragen betreffen onderwerpen die nogal eens aan onze aandacht ontsnappen als gevolg van de waan van de dag, die ook in het onderwijs regelmatig heerst. In dit redactioneel daarom eens bijzondere aandacht voor deze vaste medewerkers en hun bijdragen aan dit nummer.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

In dit nummer van DNM is het thema gewijd aan toetsen en beoordelen. In hun redactionele inleiding plaatsen de redacteuren de bijdragen in een inhoudelijke context. Ik ga aan de hand van het thema nader in op de manier waarop we in ons vakblad voor leiderschap en onderwijs de thema’s steeds uitwerken.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

De Nieuwe Meso gaat dit jaar de tiende jaargang in. Een jubileumjaar waarin we langzamerhand toewerken naar een jubileumuitgave over leiderschap en onderwijs. De afgelopen jaren hebben we talloze artikelen en themanummers aan dit thema gewijd. Denk aan de prachtige thema-uitgaven over Thijs Homan, Gert Biesta en het Rijnlands denken, maar ook aan de vele bijdragen vanuit de dagelijkse praktijk van het po, vo en mbo, geschreven door bestuurders, schoolleiders en docenten, of over die dagelijkse praktijk door wetenschappers en onderzoekers. Te veel om op te noemen en allemaal terug te vinden of te downloaden op onze website www.denieuwemeso.nl.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

De aankondiging van het congres Voorkom gendergerelateerd geweld: be the change, gehouden op 9 november jl., meldde dat 25% van de plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen de 17 en 21 jaar is en nog eens 25% tussen de 22 en 30 jaar. Het hebben van traditionele, conservatieve opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid speelt daarin een cruciale rol. Hierdoor voelen jongeren zich te vaak onveilig op straat, durven zij niet uit de kast te komen, zijn zij slachtoffer van het online verspreiden van intieme foto’s of zitten zij vast in onveilige relaties.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Op het moment dat ik dit redactioneel schrijf, is de zomervakantie net begonnen voor Noord, Zuid en Midden, maar wanneer u deze DNM onder ogen krijgt draait het nieuwe schooljaar alweer alsof er geen vakantie is geweest. Het is eigenlijk een beetje als met het vieren van oud en nieuw aan het einde van een kalenderjaar. Het oude schooljaar wordt afgesloten en na de vakantieweken beginnen we, uitgerust en energiek, met (deels) nieuwe klassen en leerlingen, programma’s, misschien wel een nieuwe baan en met nieuwe voornemens. Maar net als bij oud en nieuw blijft ook veel hetzelfde en nemen we de vraagstukken, uitdagingen en ambities uit het oude schooljaar mee het nieuwe jaar in. Voor wat betreft de vraagstukken waar het onderwijs mee kampt, zitten er enkele taaie tussen, zoals de gevolgen van de covid-pandemie voor de leerachterstanden en motivatie van leerlingen, het lerarentekort en, in veel regio’s, de gevolgen van de demografische krimp. Stuk voor stuk uitdagingen waar de scholen verder mee aan de slag moeten en hun ambities mede op moeten afstemmen.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Na een moeizame middelbare schoolcarrière van acht jaar, begon ik in 1972 aan de lerarenopleiding Ubbo Emmius in Leeuwarden. De opleiding was een jaar eerder begonnen en kende nog een beperkt aantal studierichtingen. Ik ging voor geschiedenis en Nederlands. Het was verplicht om voor twee vakken te kiezen, maar dat was voor mij eerder een voordeel dan een nadeel: deze twee vakken waren de enige twee waar ik op de middelbare scholen die ik bezocht belangstelling voor op kon brengen en ik zou het erg moeilijk hebben gevonden een keuze te maken. Ik denk dat geen van mijn leraren ook maar in de verste verte zou hebben gedacht dat ik mij zou inschrijven op een lerarenopleiding, maar ik koos dan ook niet voor een opleiding tot leraar, maar voor geschiedenis en Nederlands. Geen haar op mijn hoofd die eraan dacht om later leraar te worden. Vanaf de eerste dag heb ik genoten van de opleiding. Aanvankelijk vooral van de beide vakken, maar langzamerhand ook van onderwijskunde en vakdidactiek en de daaraan verbonden stages in het voortgezet onderwijs. Vijf jaar later stond ik voor de klas en tot in de jaren ’90 heb ik elke dag met heel veel plezier lesgegeven. Het kan verkeren. DNM wijdt voor de tweede keer het themadeel aan de opleiding van leraren. De eerste keer was in 2016. Ook toen al werd gewezen op de betekenis van samen opleiden en juist die benadering staat centraal in dit themadeel, waarbij uiteenlopende aspecten van samen opleiden aan de orde komen.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

In de week waarin dit redactioneel is geschreven heeft Ernst Kuipers, de nieuwe minister van VWS, zijn tweede persconferentie gehouden. Nederland gaat verder van het slot, ondanks het stijgende aantal besmettingen. Voor de 0- tot 18-jarigen geldt niet langer een quarantaineplicht als ze niet besmet zijn en geen klachten hebben. Deze maatregel is vooral bedoeld om hen zoveel mogelijk naar school te kunnen laten gaan en eindelijk, na twee jaar, de draad van een gewone schoolweek weer op kunnen pakken. Over de gevolgen van de coronamaatregelen voor jongeren is al veel gezegd en zal de komende tijd ongetwijfeld nog veel meer gezegd en geschreven worden. Met name de gevolgen van de schoolsluitingen zullen ongetwijfeld nader onderzocht worden. In DNM (december 2020 en december 2021) hebben we veel aandacht besteed aan het thema leiderschap in tijden van corona.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Met deze vierde DNM van de achtste jaargang sluiten we 2021 af. Met themanummers over het leiderschap van leraren, de betekenis van onderzoek voor het onderwijs, de bestuurlijke gemeenschap en, in dit nummer, goed werk hebben we het afgelopen jaar een gevarieerd speelveld gepresenteerd in dienst van goed en mooi onderwijs. Dit speelveld is nog verder ingekleurd door boeiende artikelen buiten de thema’s om en de bijdragen in onze vaste rubrieken. Daarmee ronden we de eerste jaargang af van de nieuwe opzet van DNM, zoals we deze een jaar geleden hebben aangekondigd en toegelicht: meer variatie in de artikelen met aandacht voor wat er speelt in het po, vo en mbo. En dat in een aantrekkelijker en toegankelijker lay-out. We prijzen ons gelukkig met het aanbod van bijdragen vanuit het onderwijsveld en de wetenschap. Het is mooi om te zien hoe ook in het onderwijs steeds meer van binnenuit gewerkt wordt aan onderzoek naar actuele vraagstukken. In 2022 gaan we dan ook door op de ingeslagen weg. De thema’s die dan aandacht krijgen, zijn 10 tot 14 onderwijs (de brede onderbouw), de lerarenopleiding, de inspectie en onderwijs op maat. De voorbereidingen zijn inmiddels in volle gang.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

In de jaren zestig verscheen het literaire tijdschrift Barbarber met o.a. K. Schippers en J. Bernlef in de redactie. Barbarber heette een Tijdschrift voor teksten te zijn. Elke tekst kwam in aanmerking om in het tijdschrift geplaatst te worden, maar met enige regelmaat werd een tekst toch afgewezen, omdat deze niet zou passen in wat de Barbarber-redactie voor ogen stond. Hoe zit dat eigenlijk bij DNM: een Vakblad over onderwijs en leiderschap? Ook al zo’n ruim geformuleerde ondertitel. Zo nu en dan ligt binnen de redactie dan ook de vraag op tafel of een bepaald artikel of een boek dat aangeboden wordt om te recenseren nu wel of niet binnen ons vakblad past. Zo kregen we, bijvoorbeeld, onlangs het boek ADHD in de klas. Praktische gids voor leraren van Anton Korteweg aangeboden. Inderdaad een hele praktische gids met allerlei handzame tips om in de klas goed om te kunnen gaan met ADHD. Maar past een dergelijke boekbespreking nu wel of niet binnen DNM? Zit de inhoud van dit boek niet te dicht op de klassenpraktijk en staat het daarmee te veraf van het leiderschapsvraagstuk?

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

In zijn tweede column voor DNM pleit Willem de Vos onder andere voor meer ruimte in het onderwijs voor onderzoek en onderzoeksvaardigheden: Hoe mooi zou het zijn als onderzoeksvaardigheden gewoon onderdeel zouden uitmaken van het curriculum, vanaf de brugklas. Zeker op een school die zich Academische Opleidings School mag noemen. Met een onderzoeksagenda, onderzoekende docenten en een onderzoekscoördinator. Zodat leerlingen al vroeg wetenschap op waarde weten te schatten. Er niet intuinen als iemand beweert dat iets wetenschappelijk is bewezen en evenmin als iemand volhoudt dat wetenschap ook maar een mening zou zijn.

Download deze uitgave