DNM-Online Boeken en beschouwingen

 

DNM-Online
 

 

maandag 07 november 2016

Leestips

Gerritjan van Luin, medewerker van DNM

Onlangs is Marc Coenders benoemd tot lector van het lectoraat Wendbaar Vakmanschap van de NHL Hogeschool in Leeuwarden. In zijn lectorale rede houdt hij een pleidooi om het onderwijs zo in te richten dat leerlingen ‘wendbare’ leerders worden. “Beter worden in je werk heeft alles te maken met de wijze waarop je in staat bent te participeren in uiteenlopende praktijken”. Om dit te oefenen, zo stelt hij, zijn leeromgevingen nodig waarin een goede mix te vinden is van drie soorten leren: leren door kennis te verwerven, leren door te participeren in praktijkcontexten en leren waarbij de stilzwijgende, persoonlijke kennis geactiveerd wordt. Zoals jazzmuzikanten in jamsessies hun intuïtie en spontaniteit kunnen inzetten, zo zou dat ook voor studenten in leercontexten mogelijk moeten zijn. Leren is dan geen louter individuele aangelegenheid, maar een sociaal proces. “Kennis”, zo schrijft Coenders, “is iets dat geproduceerd wordt doordat mensen dingen maken, creëren en daarover ideeën en ervaringen delen en zo gezamenlijk tot nieuwe inzichten ontwikkelen”. Door zo naar leren te kijken, zet je de werkomgeving en het sociale netwerk centraal die mensen tot prestaties brengen en waarin de unieke talenten ven een individu tot uitdrukking kunnen komen

De vorige keer schreef ik over het boek Macht en politiek handelen in organisaties van Martin Hetebrij. Oscar David schreef een ander fascinerend boek over macht: macht! van instinct tot integriteit (2014, Amsterdam: Mediawerf). Ook hij is van mening dat we niet zonder macht kunnen. Maar, zoals de ondertitel aangeeft, een integere uitoefening van macht is mogelijk. “We moeten een formule zien te vinden om onze instincten een constructieve rol te laten spelen en ons tegelijkertijd te laten leiden door alle wijsheid die we voorstaan”. Dan moeten we macht 1.0, die voortkomt uit onze oerinstincten, en macht 2.0, die draait om controle en regulering, overwinnen. Hoe kom je naar macht 3.0 waarbij iets groters gediend wordt dan jezelf? In elk geval met veel zelfonderzoek en reflectie. En veel oefenen. David schetst daartoe een aantal routes: de weg van de loutering, theoretisch inzicht of spiritueel bewustzijn. Het resultaat: recht doen aan macht en haar de plaats geven die ze verdient. Of in de woorden van Gandhi, waarmee David zijn boek besluit: “The day that the power of love overrules the love of power, the world will know its place”.



Het hoeft natuurlijk geen betoog dat er behalve in boeken ook veel interessants online te vinden is. Zo lees ik met veel plezier de artikelen van ‘correspondent onderwijs’ Johannes Visser op het online journalistiek platform De Correspondent. Zijn missie: “Van binnenuit wil ik de school beschrijven en nadenken hoe die beter kan worden ingericht”. Naar aanleiding van het recente kamerdebat over het lerarenregister schreef hij deze een prikkelende column: ‘Wat de docent vindt? Meestal he-le-maal niks’ “Politici lijken maar al te goed te weten wat leraren vinden. Mijn ervaring is: vaak vinden leraren helemaal niets, omdat ze niet eens van de nieuwste onderwijsplannen afweten. Niet zo gek ook, want de leraar is vooral een obstakel in de uitvoering van wat aan vergadertafels al lang is bedacht. Maar hoe kan het onderwijs dan ooit veranderen?” Cynisch, realistisch? Ook de reacties op dit artikel laten zien dat veranderen in het onderwijs In elk geval complex is. Vermoedelijk is Vissers column vooral een oproep om het anders aan te pakken, zoals hij in een andere bijdrage beschrijft: ‘Het onwaarschijnlijk simpele recept voor beter onderwijs: leraren die samenwerken’.

Er zijn vele scheurkalenders te koop, maar er is er slechts een die het onderwijs als thema heeft: de Bildung Scheurkalender, een uitgave van ISVW Uitgevers. Onder het motto ‘Bildung is al 26 eeuwen in de mode’, want Socrates deed al aan open, kritisch en nieuwsgierig zijn, valt er opnieuw en ook op elke dag van 2017 een inspirerende uitspraak over onderwijs te lezen en te scheuren. De uitspraak wordt in de vorm van een mini-essay toegelicht door steeds een andere expert afkomstig uit alle hoeken van het onderwijs; van basisschool tot universiteit en van onderwijsinstelling tot Tweede Kamer. Van Plato tot Helen Parkhurst, van Benedictus tot David Bowie: “365 inspirerende gedachten voor het betere onderwijs”.



Geef hieronder uw reactie op dit nieuwsitem

Leave this one empty:
Naam:
Don't fill in data here:
Reactie:
Don't put anythin in here:
CAPTCHA Image
Nog geen reacties geplaatst
Uw internetbrowser is verouderd.

Voor een goede weergave is een recente versie van uw browser vereist.