Archief

Auteur:

Zo beschouwd zitten er best een paar dingen scheef in de inrichting van ons onderwijsbestel. Je gaat je dat pas goed realiseren als je dat onderwijsbestel met enige distantie bekijkt, zoals dat gebeurt in Nederlands onderwijs in internationaal perspectief, het Focusdeel van deze DNM. Eigenlijk is dit titel wat misleidend: het gaat niet om een internationaal perspectief, maar om meerdere internationale perspectieven. Hierdoor is het – weer – een inhoudsrijk Focusdeel geworden, waar je echt even voor moet gaan zitten.

Download deze uitgave

Auteur:

Hoe kom je binnen de school tot afspraken over de zeggenschap? Adviesbureaus en belangenorganisaties zullen scholen ongetwijfeld te hulp schieten. Vast nuttig, maar weinig duurzaam als de onderliggende vraag niet expliciet aan de orde komt: vertrouwen wij elkaar? Hoe kijken we als bestuur naar leraren: zien we hen als te managen productiefactoren, of als hoogwaardige professionals die de ruimte moeten krijgen? Die vraag is ook aan de orde bij de vormgeving van strategisch human resources management (shrm), een thema dat de laatste jaren volop in de belangstelling staat van schoolleiders en -bestuurders. Daar waar binnen integraal personeelsbeleid, in de jaren ’90 voorloper van shrm, leraren vooral werden gezien als te managen productiefactoren, wordt binnen shrm erkend hoe belangrijk het is dat leraren over professionele ruimte beschikken.

Download deze uitgave

Auteur:

In juni organiseerde de redactie van De Nieuwe Meso een lezersbijeenkomst over leiderschap voor het onderwijs van de toekomst. Deelnemers, waaronder wetenschappers, schoolleiders en adviseurs, verkenden de contouren van toekomstig schoolleiderschap. Iedereen was het erover eens dat de ontwikkelingen die de toekomst van het schoolleiderschap - of misschien beter van het leiderschap in het onderwijs - gaan bepalen, nu al zichtbaar zijn in. “De toekomst is er al”, aldus een van de deelnemers. Met name twee ontwikkelingen werden in dit verband naar voren gebracht. De eerste betrof de flexibiliteit van het leiderschap in de school. Het leiderschap voor de hele onderwijsorganisatie kan niet langer belegd worden bij één persoon of een klein team van schoolleiders. Scholen denken nu al na hoe zij het leiderschap beter kunnen inrichten door het te spreiden. De tweede ontwikkeling raakt de steeds hechter wordende relatie tussen school en maatschappelijke context.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Nadat in 2012/2013 duidelijk werd dat de toenmalige uitgever wilde gaan stoppen met Meso magazine en Meso focus, simpelweg omdat het beursgenoteerde concern er te weinig aan verdiende, hebben we ons als redactie ingespannen om Meso elders een vervolg te geven. Het voorliggende nummer van De Nieuwe Meso markeert de start van alweer de derde jaargang van dat vervolg. In die zin zou je kunnen zeggen dat we geslaagd zijn. De positieve reacties die we van lezers krijgen, onderstrepen dat. Toch knaagt er iets...

Download deze uitgave

Auteur:

In het Actieplan voor het voortgezet onderwijs roept de VO-raad op om de lerarenopleiding te verbeteren en scholen er mede-eigenaar van te maken. Want, aldus de VO-raad, ‘een systeemscheiding tussen lerarenopleiding en school staat een doorlopende leerlijn voor docenten op dit moment in de weg. Scholen hebben te weinig echte invloed op de opleiding van leraren’ (VO-raad, 2016).

Download deze uitgave

Auteur:

Passend onderwijs, het onderwerp van het focusdeel, is een thema dat je ook vanuit het differentiatieintegratieperspectief kunt bekijken: lang hebben we voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften aparte voorzieningen in het leven geroepen, maar toen de prijs daarvoor als te hoog werd gezien, is gepoogd die voorzieningen te integreren. Eerdere pogingen (WSNS) en de lange aanloop van passend onderwijs maken duidelijk dat iets wat eenmaal gedifferentieerd is, niet gemakkelijk kan worden geïntegreerd. De hoofdstukken in het focusdeel laten ook zien hoe taai zo’n proces is.

Download deze uitgave

Auteur:

Niettemin, bezinning op het curriculum is broodnodig. En de Onderwijscoöperatie ontkent dat ook niet. Haar terechte punt is dat Onderwijs2032 niet het zoveelste concept mag zijn dat over het veld wordt uitgerold, maar veeleer een startpunt voor de dialoog van onderop. Dat betekent dat het niet zou moeten gaan over zeggenschap, maar over leiderschap. Niet het hiërarchische leiderschap, maar gedeeld leiderschap, dat scholen helpt de lerende organisatie te worden waarin de professionele dialoog de vanzelfsprekende basis vormt. Het is een thema dat in het magazinedeel van deze DNM eens te meer ruime aandacht krijgt, met de artikelen van Daniëlle Verschuren over innovatieve schoolleiders, Rutger van der Sande over professionele leergemeenschappen en Pieter Leenheer over lerende organisaties.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Nog even terug naar het rekenbeleid. Daarmee begeven overheid en politiek zich op het domein dat goed beschouwd aan de onderwijsprofessionals toebehoort. Hoe kan dat? Zou het beleid er anders uit hebben gezien als leraren een sterkere beroepsgroep vormen? Met die vraag zijn we aanbeland in het focusdeel, met als thema de ontwikkeling van het vakmanschap van leraren. Dat is al langer een hot item, maar ook hierbij geldt: het zijn vooral anderen die vinden dat leraren moeten professionaliseren. Hier ontstaat een paradox: als leraren dit heft niet in eigen handen nemen, kan alle aandacht voor professionalisering juist deprofessionaliserend werken. Anderzijds: om het heft in handen te kunnen nemen, is het nodig dat de beroepsgroep zich professionaliseert. Deze spanning vormt een rode draad in het focusdeel, dat uiteenlopende bijdragen over lerarenprofessionalisering bevat.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

De voorgaande verwijzing naar het daoïsme is ingegeven door het focusdeel van dit nummer van DNM, dat in het teken staat van niet-westerse inspiratiebronnen voor leiderschap. Na lezing van dat focusdeel realiseer je je dat de vraag hoe het komt dat de waartoevraag thans zo populair is, geen bijster zinvolle vraag is. Vanuit Chinees perspectief is bijvoorbeeld de vraag hoe je als leidinggevende bij deze ‘emergente’ ontwikkeling kunt aansluiten, veel relevanter. Vanuit Indiaas perspectief zul je vooral de vraag stellen hoe je je er persoonlijk toe verhoudt. Vanuit Afrikaans perspectief ten slotte zul je je afvragen hoe je met de gehele schoolgemeenschap tot een gezamenlijk antwoord kunt komen.

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

Dat goed onderwijs meer is dan alleen meetbare opbrengsten, daar zijn al die initiatiefnemers het wel over eens; maar het is nog niet zo gemakkelijk om te verwoorden wat dat ‘meer’ dan inhoudt, om woorden te vinden om dat andere onderwijsverhaal te vertellen. En dat is waar Gert Biesta verschijnt. We hopen van harte dat ook deze Focus teweegbrengt wat Gert Biesta zo mooi omschrijft als ‘het geven van aanzetten om zelf te denken en zelf verantwoordelijkheid te nemen voor dat denken’. Onderwijs en het denken erover is te belangrijk om aan anderen over te laten, toch?

Download deze uitgave

Auteur: De redactie

DNM is een kwartaalblad. Die verschijningsfrequentie past prima bij het format, met naast het magazinedeel, een fiks thematisch focusdeel, waarvoor je echt even moet gaan zitten. De verschijningsfrequentie maakt dat we niet heel direct kunnen inspelen op de actualiteit. Zo komt in het focusdeel, waarin ontwikkelingen in het middelbaar beroepsonderwijs andermaal centraal staan, de Kamerbrief van eind november jl. over verplichte collegevorming nog net langs, maar kunnen we bijvoorbeeld al geen aandacht meer besteden aan het onderzoeksrapport over ROC Leiden van de commissie-Meurs.

Download deze uitgave

Auteur: Redactie

De vele positieve reacties die we hebben gekregen naar aanleiding van het eerste nummer van De Nieuwe Meso hebben onze motivatie om een mooi blad te maken voor schoolleiders en –bestuurders alleen nog maar vergroot. Het is fijn om van ‘oude’ en ‘nieuwe’ lezers terug te krijgen dat iets dat we als redactie hebben bedacht, in de praktijk ook aanslaat.

Download deze uitgave